Çanakkale Savaşı 1915

ÖNCEKİ SAYFA

RUMELİ HAMİDİYE TABYASI

SONRAKİ SAYFA

HAVUZLAR ŞEHİTLİĞİ

RUMELİ MECİDİYE TABYASI, ŞEHİTLİĞİ

VE SEYİD ONBAŞI ANITI

(16)

Namazgah Tabyası'ndan yola devam ettiğinizde yolun sağında, Seyit Onbaşı heykelinin karşısında bulunan merdivenlerden yukarıya çıkıldığında Mecidiye Tabyasının başında Mecidiye Şehitliği görülür. Şehitlik adını yanında bulunan tabyalardan almıştır. Şehitlikte, 18 Mart 1915 Boğaz Savaşı sırasında şehit olan Ispartalı Ali Çavuş, İvrindili İsmailoğlu Mehmet, Mustafa oğlu Süleyman ve şehit 13 Türk topçusu yatmaktadır. Savaş sırasında yapılan şehitlik, tabyanın dağ tarafındaki selvi ağaçlarının arasına yapılmış, 1962 yılında şehitlerimizin kemikleri şimdiki şehitliğe taşınmıştır.

Rumeli Mecidiye Tabyası 1892 Tarihinde II.Abdülhamit devrinde Asaf Paşa tarafından yaptırılmıştır. 8 adet cephanelik boneti bulunmaktadır. Çanakkale Savaşlarına 4 adet 24 cm., 2 adet 28 cm çapında toplarla katılmıştır. 18 Mart 1915 Boğaz savaşında tabyaya düşen top mermisi topun vinç sisteminin bozulmasına neden olmuş ve böylece mermilerin topa yerleştirilmesi mümkün olamamıştı. Balıkesir’in Havran ilçesi 1889 doğumlu Seyit Onbaşı (Seyit Çabuk, ölümü 1939), 215 kg. mermiyi (merminin ağırlığı ile ilgili pek çok farklı rakam dile getirilmektedir. Ancak o gün kullanılan topun orijinal mermisi tartıldığında 215 kg geldiği görülmüştür) sırtında taşıyarak, İngilizlerin hasar görmüş Irresistible gemisini yedeğe almak için çabalayan Ocean zırhlısına 4 atış yapılmasını sağlamış, ilk 2 atış kısa düşerken 3. atış isabet ederek geminin dümen mekanizmasının bozulmasına yol açmıştır. Parçalanan dümen mekanizması nedeniyle gemi sürüklenmiş ve boşaltıldıktan bir süre sonra batmıştır. (Bazı kaynaklarda batırılan zırhlının bouvet zırhlısı olduğu yazılmaktadır, ancak Bouvet zırhlısında görevli yzb. Thevenard bir mektubunda geminin manevra sırasında mayına çarparak battığını yazmıştır). Topçu bataryasının komutanı Yzb. Mehmet Hilmi bey’ dir.

Seyit Onbaşı olayı, 1936 yılında Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Gıyas Tekin Bey’e verdiği röportajda şöyle anlatmıştır. “Kilitbahir Mecidiyesi’ndeki uzun 24’lüklerin üçüncü topunda idim. Bir kere mermiyi kucaklayacak oldum, yağlı olduğundan elimden kaydı. Elimi biraz topraklayarak bir dizimi yere koydum ve mermiyi sırtladım. Merdivenleri ilk defa nasıl çıktığımı hatırlamıyorum. Gene aşağıya atlayarak 2., 3., 4. mermileri sıra ile taşımaya başladım. Aslan topumuz gürlemeye başlamıştı. 4. mermiyi attıktan biraz sonra idi, Gonca Suyu tarassut mevkisi, iki mermimizin isabetini bildirmişti. Bu haberi de duyduktan sonra bana gülleler, ufak bir saman çuvalı kadar yenik (hafif) geliyordu. Sanki denizin üzeri yanıyordu. Sağda solda iki gemi, kara dumanlar ve kızıl alevler içinde yana yana batıyordu.”

Olaydan sonra tabyaya gelen Cevat Paşa (bazı kaynaklarda Esat Paşa) Koca Seyit’ e Onbaşılık rütbesini takar ve fotoğraf çekimi için mermiyi tekrar kaldırmasını ister. Seyit Onbaşı denemesine rağmen mermiyi kaldıramaz ve bunun üzerine fotoğraf çekimi için merminin içi boşaltılır. Fotoğrafta arkada görünen kişi ise savaş esnasında topu sırtına almasına yardımcı olan Niğdeli Ali’dir. (dikkat edilirse Seyit Onbaşı anıtında mermi kucakta, temsili fotoğrafında ise sırtındadır).

Koca Seyit Onbaşı olayı Çanakkale’de nasıl bir azim ve inanç ile çarpışıldığının en belirgin örneklerinden sadece bir tanesidir. Bu olayın yaşandığı yer olması nedeniyle Rumeli Mecidiye Tabyası mutlaka görülmesi gereken noktalardandır.

Aynı alanda 19 Şubat 1807 tarihinde İngiliz donanmasının Boğazı geçmesini engelleyememesi nedeniyle Padişah tarafından 30 Mart 1807' de idam edilen mimar, matematikçi ve devlet adamı olan Boğaz Muhafızı Feyzi Efendinin de mezarı bulunmaktadır.

--------Yol güzergahı--------

Kaynakça:

1-Tarihi Alan Rehberi, Sıdıka Eser, Tekin Bilgin, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, 2017

2- Tarihi Alan Başkanlığı Resmi internet sayfası https://canakkaletarihialan.gov.tr/

3- Apple Harita

ÇANAKKALE SAVAŞI HAKKINDA BİLGİ VE KONU İLE İLGİLİ YAZILARIM İÇİN TIKLAYINIZ

Görüş ve önerileriniz için: akpinarriyad@hotmail .com