ÇANAKKALE 1915

“25 Nisan 1915 Gelibolu ihraç hareketi [çıkarması] ve bu Yarımada’da cereyan eden bütün muharebeler, dünyaya orada kanlarını dökenlerin kahramanlığı ile beraber, bu mücadelenin sebep olduğu zayiatın milletleri için ne kadar elemli olduğunu göstermiştir.”

                                                                                                                                                                         Gazi Mustafa Kemâl ATATÜRK , 1934

LONE PINE MEZARLIĞI VE ANITI

(54)

Kanlısırt Kitabesi'ni geçtikten hemen sonra yolun solunda 125 rakımlı Kanlısırt platosunun düzlüğünde yer alır. Conkbayırı yolu üzerindeki ilk yabancı mezarlığıdır. Anıt, Avustralyalıların ana anıtı, Yeni Zellandalıların dört anıtından biridir. Anıtın altında küçük bir ibadet yeri (şapel) yer almaktadır. Gelibolu Yarımadası’nda savaşan ve mezarları bilinmeyen 3268 Avustralyalı, 456 Yeni Zellandalı, denize defnedilen 960 Avustralyalı ve 252 Yeni Zellandalıya atfedilmiştir. 1920-1925 yılları arasında yapılmıştır.  

Anıtın üzerinde yer aldığı nokta, buranın en kanlı çatışmaların yaşandığı nokta olması nedeniyle Şehitler Tepesi olarak tanımlanmaktadır. Savaş sonrasında 1916 yılında 16. Tümen anısına bir Türk anıtı yaptırılmış ancak 1918 sonrası işgal döneminde Lone Pine Anıtı yapılırken İngilizler tarafından yıkılmıştır. Mezarlığın hemen kuzeyinde, her iki tarafın siperleri arasında kalan bölgenin ölen askerlerin cansız bedenleriyle kaplı olmasından dolayı "Dead Man's Field" (Ölü Adam Tarlası) adı verilen yer bulunmaktadır. 

Kanlısırt, 25 Nisan 1915 günü yapılan çıkarmada Anzaklar tarafından ele geçirilmiş ancak Yarbay Şefik (Aker) Bey komutasındaki 27. Alay'ın karşı taarruzu ile geri alınmıştır. 6 Ağustos günü yapılan Anzak taarruzunda Lone Pine bölgesi kaybedilmiştir. Ancak 16.Tümen'in karşı savunması ile Anzakların ilerleyişi durdurulmuştur. Buradaki muharebeler genelde siper savaşları şeklinde olmuştur. Siperler son haliyle günümüze kadar ulaşmıştır. Siperler özellikle 2021 yılında Tarihi Alan Başkanlığı tarafından yapılan çalışmalardan sonra ziyaretçiler tarafından daha net görülebilir hale getirilmiştir.

Tarihsel önemi, siperlerin olduğu gibi günümüze ulaşmış olması ve savaşın en vahşi yüzünü göstermiş olduğu yer olması nedeniyle Kanlısırt Kitabesi ve Lone Pine Anıtı mutlaka durulması ve zaman ayrılarak mutlaka ziyaret edilmesi gereken önemli noktalardandır. Özellikle Lone Pine Anıtı'nın çevresinde bulunan siperler mutlaka görülmelidir.

ZİYARET REHBERİ

ANA SAYFA

PAYLAŞ